Staalsoorten voor messen
Messen en zakmessen zijn verkrijgbaar in vele verschillende staalsoorten. Maar is duurder staal altijd beter en waar moet je op letten als je een mes gaat kopen? Welke staalsoort is geschikt voor wat jij met het mes wilt doen? We leggen het graag aan je uit.
Niet alleen de staalsoort is belangrijk
Het is goed om te weten dat niet alleen de staalsoort belangrijk is, maar ook hoe goed de hittebehandeling van de staalsoort is. Dit wordt bijna altijd door de fabrikant gedaan. En de ene doet het zorgvuldiger dan de andere. Zo kan een 420HC staal van Buck van hogere kwaliteit zijn dan van een andere fabrikant. We zullen niet te diep ingaan op de processen die komen kijken bij het harden door hittebehandeling en het afkoelen van het staal, maar het heeft op niveau van atomen een hele grote invloed op het eindproduct, namelijk het staal van je mes.
Is het meest harde staal het beste staal?
Het meest harde staal is lang niet altijd het meest ideale staal voor vaste messen of zakmessen. Hard staal is lastig om zelf te slijpen. Kan bros zijn en dus minder spanning verwerken. Een kapmes van een hele harde staalsoort zul je waarschijnlijk zo stuk slaan, omdat dat staal heel veerkrachtig moet zijn. Daarom zijn zwaarden, kapmessen en andere lange messen vaak van een minder harde staalsoort! Staar je dus niet blind op de hardheid, maar kijk ook naar het formaat van het mes en wat je er mee wilt doen.
Roestvast staal
Een belangrijke eis van de meeste messenliefhebbers is dat het mes is gemaakt uit roestvast staal. Gelukkig zijn de meeste messen tegenwoordig van roestvast staal. Opinel maakt nog wel zakmessen uit Carbon staal wat niet roestvast is. Deze staalsoort wil dus nog wel eens gaan roesten en heeft wat meer onderhoud nodig zoals reinigen en invetten. Ook het populaire D2 tool steel is eigenlijk een semi-roestvast staal. Bladen uit deze staalsoort zijn daarom vaak voorzien van een coating. Wij adviseren je om de blanke delen van deze messen goed schoon te maken en in te vetten. Deze staalsoort is wel lekker hard en blijft goed scherp!
Een aantal staalsoorten:
1095 staal
1095 staal is een betaalbare staalsoort van gemiddelde kwaliteit. Het blijft redelijk op scherpte,is redelijk sterk en goed te slijpen. Maar 1095 staal roest wel snel. Daarom zijn de bladen uit deze staalsoort vaak voorzien van een roestwerende coating. Je ziet deze staalsoort o.a bij Ka-Bar messen en bij kapmessen en vaste messen van verschillende merken.
4116 Stainless Steel
4116 staal is een Duitste staalsoort die roestvast is. Deze staalsoort echt een voorbeeld van een goedkopere staalsoort. Ja het is roestvast maar het is niet zo hard, en blijft niet zo lang op scherpte. Een staalsoort die herontdekt is door bijvoorbeeld Cold Steel voor de goedkopere messen. Het zelf slijen van deze staalsoort is lastig. Niet omdat het zo hard is, maar omdat het zo zacht is. Een hele dunne vlijmscherpe snede is dus lastig. Leuk staal voor iemand die incidenteel zijn mes gebruikt.
420 HC staal
420 HC staal is een staalsoort met een hoog carbon gehalte. Het is een roestvast staal wat veel wordt gebruikt door Gerber en Buck. Hoewel het een gemiddelde staalsoort is, kan het best goed presteren. Bij deze staalsoort is het erg belangrijk dat het een goede hitte behandeling heeft gehad. Hoe beter de behandeling, des te beter het eindproduct. Het laat zich goed slijpen, kan redelijk wat spanning verwerken en is roestvast. Gemiddelde staalsoort die ook wordt gebruikt door Leatherman.
440A/440B/440C
De staalsoorten uit de 440 groep vatten we samen in één rubriek. 440A heeft het minste koolstof en 440C het meeste. Hierdoor is 440A het meest roestvast, maar het minst hard. 440A is net hard genoeg voor niet al te intensief gebruik en een staalsoort die net iets onder het gemiddelde valt. 440B is redelijk staal en 440C staal is gewoonweg een goede staalsoort mits het een goede hittebehandeling heeft gehad. 440C tref je vaak bij Buck messen. Deze staalsoort blijft goed op scherpte, blijft mooi op kleur en is goed te slijpen!
12C27 staal
12C27 staal is een vrij beken de Scandinavische staalsoort die wordt gemaakt door Sandvik. Deze staalsoort zie je onder andere bij Mora messen maak ook bij andere messen merken. Deze staalsoort is relatief goedkoop, sterk, roestvast en blijft ook aardig op scherpte. Deze staalsoort wordt wereldwijd gezien als een hele fijne staalsoort voor zakmessen, jachtmessen en als staalsoort om zelf messen mee te maken.
AUS/AUS8/AUS10 (A)
Deze Japanse staalsoorten zijn te vergelijken met de 440 staalsoorten, Aan AUS staal is Vanadium toegevoegd waardoor deze staalsoort wat slijtvaster is dan 440 staal. Het is wat minder roestvast dan 440 staal maar wel weer wat taaier. Een staalsoort die net iets boven het gemiddelde zit. Je zag AUS8A staal bijvoorbeeld veel bij Cold STeel messen,
154CM/ATS34
154CM/ATS34 staal is een meer dan goede staalsoort voor messen. Deze staalsoort is oorspronkelijk ontwikkeld voor turbinebladen van vliegtuigen. 154 CM wordt gemaakt in de VS en ATS34 in Japan. Deze staalsoort is van bovengemiddelde kwaliteit. Het behoud zeer goed de scherpe en is zeer scherp te slijpen. Wel is deze staalsoort iets minder roestvast dan staal uit de 440 groep.
8Cr13MoV staal
8Cr13MoV staal is een Chinese staalsoort van goede kwaliteit en een goede betaalbaarheid. Wordt vaak vergeleken met Japans AUS staal. Deze staalsoort wordt vaak gehard tot rond de 60 Hc en wordt veel gebruikt door Spyderco.
N690CO staal
N690CO staal is een hele goede staalsoort uit Oostenrijk. Het is goed roestvast en het blijft heel goed op scherpte. Deze bovengemiddelde staalsoort wordt o.a gebruikt door Fox en Spyderco.
VG10
VG10 staal is een hoogwaardige staalsoort met een een hele fijne structuur. Deze staalsoort komt uit Japan en is heel hard en blijft zeer lang scherp. Omdat het staal minder taai is, wordt het vaak gelamineerd met zachtere staalsoorten. O.A. Fallkniven gebruikt VG10 staal in een gelamineerde variant.
S30V staal
S30V staal is een premium poederstaal wat op het moment veel wordt gebruikt in duurdere zakmessen. Deze staalsoort blijft extreem goed op scherpte. Ook bij lagere hardheden. De hitte behandeling bij deze staalsoort is van essentieel belang voor de kwaliteit van het eindproduct. Deze staalsoort is zeer hard, roestbestendig, taai en slijtvast.
CPM-3V
CPM-3V staal is reletief jonge staalsoort. Dit poederstaal is zeer schikbestendig, slijtvast en hard. Deze staalsoort blijft zeer goed op scherpte en kan zeer goed worden voorzien van een coating. Echt een premium staalsoort die van nature overigens niet roestvast is en daarom vaak wordt voorzien van een coating voor bescherming van het blad!
Heb je vragen? Stel ze ons gerust!